Obiekty sepulkralne


Zaduszki A.D. 2024 na cmentarzu wojennym nr 49 w Blechnarce

Cmentarz zaprojektował Dušan Samo Jurkovič. Na osi tylnego ogrodzenia znajdował się centralny pomnik w formie wysokiej kamiennej piramidy zwieńczonej krzyżem i tablicą inskrypcyjną z wykutym wierszem Hansa Hauptmanna, który w przekładzie brzmi: Zajęci pokojową pracą / Trwaliśmy w zażyłości / Z ukochaną ziemią. / Z własnego, cichego świata / Wyrwało […]


Cmentarz historyczny – poradnik dla opiekunów

Niezbędne kompendium wiedzy przy postępowaniu związanym z ochroną zabytkowych cmentarzy. Skierowana do szerokiego grona odbiorców: władz samorządowych, organizacji pozarządowych, społeczników, mieszkańców, miłośników krajobrazów, studentów i uczniów, do wszystkich, którym leży na sercu los historycznych cmentarzy, ważnego elementu narodowego dziedzictwa. Plik PDF z poradnikiem można ściągnąć po kliknięciu na grafice poniżej.


Cmentarz choleryczny w Pańskim Lesie w Rudniku

Miejsce to, zwane Pańskim Lasem, było wykorzystywane do grzebania poza granicami miejscowości – zgodnie z rozporządzeniem cesarza Austrii Józefa II z 1783 r. – ofiar epidemii, które licznie nawiedzały ówczesne wsie i miasta Królestwa Galicji i Lodomerii. Data roczna pomieszczona na krzyżu – 1788 r. – została wielokrotnie przemalowana – […]


Cmentarz wojenny nr 6 w Krempnej na Łokciu

Cmentarz, zaprojektowany przez Dušana Jurkoviča, położony jest na ufortyfikowanym w czasie walk wzniesieniu o nazwie Łokieć. Obiekt w kształcie dwóch nakładających się owali podkreśla pomnik centralny, mający formę sześciu słupów zwieńczonych betonowym okręgiem, stylizowanym na wieniec laurowy, przyozdobionym blachą w kolorze miedzi imitującą wieniec z liści dębu. Wieniec został wykonany […]


Cmentarz wojenny nr 9 na Łysej Górze

Cmentarz na rzucie prostokąta otoczonego drewnianym płotem, zaprojektowany przez Dušana Jurkoviča, ma powierzchnię 625 m². Całość zaprojektowana została na planie wydłużonym o zaokrąglonych narożnikach z małym wybrzuszeniem od strony północnej (za pomnikiem). Teren cmentarza łagodnie opada w kierunku południowym, w kierunku drogi Nowy Żmigród-Dukla. Dziś wejście na teren cmentarza znajduje […]


Cmentarz wojenny nr 56 w Smerekowcu

Zaprojektowany przez Dušana Jurkoviča z charakterystycznymi dla tego architekta-artysty elementami drewnianymi i kamiennymi, znajduje się we wsi Smerekowiec w Beskidzie Niskim. Usytuowany jest z prawej strony drogi przed centrum wsi, jadąc od świateł w Gładyszowie, sąsiaduje z cmentarzem parafialnym. Otoczony jest kamiennym murem, ma kształt owalu o powierzchni ok. 177 […]


Cmentarz wojenny nr 10 w Woli Cieklińskiej na Sieniawie

Zaprojektowany przez Dušana Jurkoviča przy skrzyżowaniu dróg Gorlice-Żmigród i Jasło-Folusz. Na cmentarzu pochowanych jest 141 żołnierzy (77 z wojsk austro-węgierskich i 64 z wojsk rosyjskich) poległych w grudniu 1914 r. Pierwotnie obiekt miał nieregularny kształt o powierzchni około 340 m² oraz 110 m² i usytuowany był po obu stronach drogi […]


Cmentarz wojenny nr 292 w Faściszowej

Został zaprojektowany przez Roberta Motkę, założony na planie kwadratu o pow. 548 m2. W części centralnej stylizowana misa ofiarna na kamiennych nogach. W części szczytowej pomnik zwieńczony ozdobnym krzyżem drewnianym nakrytym daszkiem. W pięciu mogiłach zbiorowych i dwóch pojedynczych spoczywa trzydziestu żołnierzy armii austro-węgierskiej i czterdziestu trzech – rosyjskiej.


Zaduszki na cmentarzu wojennym nr 230 w Dęborzynie

Cmentarz został zaprojektowany przez Gustava Rossmana na planie krzyża łacińskiego na ostrym ramieniu wzgórza schodzącego w dolinę Wisłoki. Pochowano na nim żołnierzy poległych w walce pod Brzostkiem 6 i 7 maja 1914 r. w tzw. drugiej fazie operacji gorlickiej. Oddziały austro-węgierskiego VI Korpusu i pruskiego Korpusu Gwardii wyparły na wschodni […]


Cmentarz wojenny nr 183 w Siemiechowie

Zaprojektowany przez Heinricha Scholza jako kwatera na cmentarzu parafialnym. Dzięki wysokiemu pomnikowi centralnemu, jest widoczny z daleka. Ma on kształt ustawionego na platformie i nakrytego betonową płytą ołtarza polowego, do którego prowadzą betonowe schody. Kształtem nawiązuje do rzymskich arae (por. Ara Pacis Augustae – wzniesiony przez cesarza Oktawiana Augusta na […]