Na cmentarzu wojennym nr 55 w Gładyszowie jest pochowanych w 4 grobach zbiorowych oraz 9 pojedynczych 105 żołnierzy (w tym z armii austr.-węg. – 13, a ros. – 92), poległych w grudniu 1914 oraz w lutym i maju 1915 r. Spoczywający tu żołnierze austr.-węg. są znani z nazwisk i przynależności do swoich jednostek, m.in.: hus. József Timár z k.węg. 2. pułku huzarów Obrony Krajowej (k.ung. Ldw. Hus. R. 2 – m.kir. 2. Honv. Hus. Ezr.), lndst. inf. Karl Reibert z c. i k. 90. pułku piechoty (k.u.k. I.R. 90), sch. Alois Heitzer z c.k. 1. pułku strzelców (k.k. Sch.R. 1 – 11 kwietnia 1917 r. pułk został tak przemianowany z ck. wiedeńskiego 1. pułku piechoty Obrony Krajowej, niem. k.k. L.I.R. Wien 1), e.r.kan. Johann Urbanija z c. i k. 28. pułku artylerii polowej (k.u.k. F.K.R. 28). Jak dowiadujemy się z portalu kulturawlesie.pl, stojąca na cmentarzu wieża jest nieco zmienioną kopią pierwotnej, która została ścięta w połowie sierpnia 1939 r. (a nie wysadzona, jak można przeczytać na eksploratorzy.com.pl), w trakcie przygotowań do spodziewanej napaści Niemiec i Słowacji na Polskę.
no images were found
Cmentarz usytuowany był w terenie otwartym (jak doskonale widać na załączonych archiwalnych fotografiach z AN w Krakowie z jednostki sygn. 29/275/0/-/61, Wojskowy Urząd Opieki nad grobami wojennymi Okręgu Korpusu nr V w Krakowie, Fotografie cmentarzy wojennych na terenie Galicji Zachodniej, na Morawach i na Śląsku), a wieża tworzyła wyraźną dominantę w krajobrazie i obawiano się, że zostanie wykorzystana przez Niemców jako punkt orientacyjny dla artylerii. Przygotowujące się do walki oddziały Wojska Polskiego i Obrony Narodowej przy budowie swoich pozycji wykorzystały istniejące w pobliżu stare okopy z czasów I wojny światowej, które zostały odkopane, pogłębione i odpowiednio wzmocnione. Obecnie cmentarz znajduje się w leśnym zagajniku i jest kompletnie niewidoczny z przebiegającej opodal drogi nr 977. Na szczęście prowadzi nas do niego stosowny kierunkowskaz. Znane są dwie akwarele: (1) Henryka Uziembły zamieszczona w książce Brocha i Hauptmanna Die Westgalizischen heldengräber aus den Jahren des Weltkrieges 1914-1915 oraz (2) Franza Poledne – na pocztówce wydanej z okazji akcji zbiórki pieniędzy na budowę cmentarzy.no images were found
Na cokole wieży znajdują się 4 inskrypcje w języku niemieckim:
no images were found
SOLDATENTOD
IST HEILIG UND BRICHT DES HASSENS GEBOT
FREUND UND FEIND VON WUNDEN VERSEHRT
SIND DER GLEICHEN LIEBE UND EHRE WERT
Śmierć żołnierska
Jest święta i wszelki nakaz nienawiści maże.
Czy bratem był, czy też wrogiem, niech nikt nie pamięta,
Jednaką cześć i miłość winniśmy im w darze.
DREIZEHN ÖSTERR.-UNGAR. SOLDATEN GEFALLEN IN DEN MAIKAMPFEN DES JAHRES 1915
ZWEI UND NEUNZIG RUSSISCHE SOLDATEN GEFALLEN IM MAIKAMPFEN DES JAHRES 1915
ERNEUERT VON EINER GEBIRGSJÄGER KOMPANIE EINHEIT 00850 IM MAI 1941. Z tej ostatniej inskrypcji wynika, że w maju 1941 r. prace remontowe wykonywała tu jednostka piechoty górskiej Wehrmachtu.
