Koniec dawności

Karpackie środowisko kulturowe (historyczne)


BIECZ · reformaci

Opowieść dwudziesta czwarta Podczas kompleksowego remontu klasztoru reformatów w Bieczu dokonano niezwykłego odkrycia archeologicznego. Jak podaje dyrektor Muzeum Ziemi Bieckiej, dr Paweł Kocańda: „Badania archeologiczne trwają od dwóch tygodni. Pracami objęliśmy cały obszar nawy głównej oraz kruchtę wejściową. W ich wyniku udało się odsłonić trzy, nieznane wcześniej wejścia do krypt […]


Czy Armia Krajowa zwyciężała w bitwach w Okręgu AK „Muzeum”? – cz. 1

W czasach głębokiego PRL-u, kilka lat przed 40. rocznicą zwycięskiej bitwy z 12 września 1944 r. Armii Krajowej w Beskidzie Myślenickim, poznałem kpr. pchor. Alojzego Tylka ps. Orkisz z oddziału partyzanckiego „Odwet” myślenickiego obwodu AK „Murawa”. Był moim nauczycielem chemii i ówczesnym wiceprezesem Koła Przewodników Beskidzkich i Terenowych im. dra […]


Odszedł kpt. Tadeusz Pytlik, ps. Bem

Kpt. Tadeusz Pytlik, ps. Bem, odszedł 11 lutego 2024 r. w wieku 90. lat. W l. 40. był członkiem Tajnego Związku Harcerstwa Polskiego “Sępy” w myślenickim Gimnazjum i Liceum, następnie więźniem politycznym okresu stalinowskiego. Msza Św. Żałobna zostanie odprawiona w Kościółku św. Jakuba na Stradomiu w Myślenicach w czwartek, 15 […]


O Polskim Związku Turystycznym słów parę

W 1926 roku Polski Związek Turystyczny zaczął rozwijać siatkę połączeń autobusowych z Krakowa. Obejmowały one głównie transport do miejscowości turystycznych w małopolskim odcinku Karpat. Pierwszy dworzec autobusowy powstał na Placu Św. Ducha, a drugi na Placu Zgody w Podgórzu (zwany popularnie dworcem “Karpaty”). W zamierzchłą podróż automobilem w kierunku Dobczyc, […]


Cmentarz wojenny nr 292 w Faściszowej

Został zaprojektowany przez Roberta Motkę, założony na planie kwadratu o pow. 548 m2. W części centralnej stylizowana misa ofiarna na kamiennych nogach. W części szczytowej pomnik zwieńczony ozdobnym krzyżem drewnianym nakrytym daszkiem. W pięciu mogiłach zbiorowych i dwóch pojedynczych spoczywa trzydziestu żołnierzy armii austro-węgierskiej i czterdziestu trzech – rosyjskiej.


Skąd się wzięła nazwa Beskid Myślenicki

W Muzeum Niepodległości w Myślenicach, 14 grudnia 2023 r., odbył się mój mini-wykład, pn. DZIAŁO SIĘ W BESKIDZIE MYŚLENICKIM, w którym przedstawiłem pięć niezwykłych ciekawostek związanych z Beskidem Myślenickim. Uczestnicy spotkania mogli dowiedzieć się co niegdyś działo się w Beskidzie Myślenickim: kiedy został znaleziony cisowy łuk z neolitu na Kamienniku, […]


Zaduszki na cmentarzu wojennym nr 230 w Dęborzynie

Cmentarz został zaprojektowany przez Gustava Rossmana na planie krzyża łacińskiego na ostrym ramieniu wzgórza schodzącego w dolinę Wisłoki. Pochowano na nim żołnierzy poległych w walce pod Brzostkiem 6 i 7 maja 1914 r. w tzw. drugiej fazie operacji gorlickiej. Oddziały austro-węgierskiego VI Korpusu i pruskiego Korpusu Gwardii wyparły na wschodni […]


Na Jachowskiej Górze

Pomysłodawczynią utworzenia Szlaku Pamięci Znanych Ludzi Gminy Budzów była Danuta Kawa, dyrektorka Biblioteki i Ośrodka Animacji Kultury Gminy Budzów, a zarazem radna wojewódzka. Formalnie przedsięwzięcie zrealizowali strażacy z OSP w Jachówce. Dzięki pozyskaniu małego grantu (opiewał na 15 tys. zł) z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-20 wytyczono szlak […]


Cmentarz wojenny nr 183 w Siemiechowie

Zaprojektowany przez Heinricha Scholza jako kwatera na cmentarzu parafialnym. Dzięki wysokiemu pomnikowi centralnemu, jest widoczny z daleka. Ma on kształt ustawionego na platformie i nakrytego betonową płytą ołtarza polowego, do którego prowadzą betonowe schody. Kształtem nawiązuje do rzymskich arae (por. Ara Pacis Augustae – wzniesiony przez cesarza Oktawiana Augusta na […]