Marmit z Doliny Pięciu Stawów Spiskich

Marmit, inaczej garniec lodowcowy, jest zagłębieniem powstałym na skutek procesów eworsyjnych w okresie zlodowacenia. Przybiera formę mniej lub bardziej głębokiego cylindra z zaokrąglonym dnem. Do jego powstania dochodzi w momencie, gdy wody subglacjalne i supraglacjalne spływają po ukrytej pod lodowcem litej skale poprzez tzw. młyn lodowcowy (otwór w lodzie o spiralnie uformowanych ścianach, przypominający lejek). Spływająca do środka woda nanosiła również drobny rumosz skalny i wprawiała go w ruch wirowy dzięki kształtowi lejka, drążąc w skale zaokrąglone zagłębienie. Zależnie od grubości pokrywy lodowej oraz intensywności wirowania, garnce mogły osiągać nawet kilkanaście metrów głębokości. Sam proces drążenia, na skutek swojej intensywności i oddziałującego na rumosz skalny wysokiego ciśnienia, jest na ogół krótkotrwały, ale za to bardzo spektakularny. Marmit z Doliny Pięciu Stawów Spiskich (dawniej: Węgierskich) został odkryty przez dr. hab. Piotra Kłapytę z UJ i dr. inż. Jerzego Zasadniego z AGH. Przy ok. 150-metrowej grubości lodowca, została wydrążona w twardym skalnym podłożu zwężającą się w dół formacja – o średnicy otworu ok. 45 cm – na dobre 1,5 metra i uformowała w tak niesamowity kształt z precyzyjnie wygładzonymi ścianami o spiralnym zarysie.