Cmentarz wojenny nr 53 w Czarnem


Projektował Dušan Jurkovič. Na cmentarzu jest pochowanych 377 żołnierzy w czterech grobach zbiorowych oraz 10 pojedynczych poległych w styczniu 1915 roku: 316 rosyjskich m.in. z 193. Rymnickiego pułku piechoty, 61 austro-węgierskich m.in. z I.R. 87. Na terenie cmentarza, na cokole centralnego krzyża, zachowała się oryginalna tablica kamienna (choć po renowacji wygląda jak współczesna kopia) z inskrypcją w języku niemieckim: WIR WAREN FRUCHT NUN SIND WIR / SAAT GEWORDEN / ZU TAUSEND FÄLTIGEM BLÜHN, która w wolnym tłumaczeniu na język polski brzmi: BYLIŚMY OWOCEM / STALIŚMY SIĘ NASIENIEM / KTÓRE WYDA TYSIĘCZNY PLON. Na odnowienie czeka znajdująca się nieopodal zbiorowa mogiła z 2. wojny światowej, z której zachowały się dwie inskrypcje: Ku pamięci i przestrodze potomnych spoczywa pod tym krzyżem kilkuset żołnierzy Wermachtu. Wszyscy zginęli w okrutnej i zapomnianej wojnie o karpackie przełęcze, która końcem roku 1944 pochłonęła ponad 130 tys. istnień ludzkich oraz Światło i szum lasu grają nad świeżym grobem, śmiertelnej ciszy przysłuchują się miłosierne gwiazdy boże.